>>>نهی از منکر در مورد قوانین کشوری>>>فقهی

بسمه تعالی
شما جاهای خوبشو دیدی اگه اون چیزهایی رو که من دیدم از نماینده ولی فقیه و امام جمعه فلان جا چه میکردی؟
کلا این مشکلات در مملکت ما فراگیرهچون اینجوری بار اومدیم اینجا اکثریت مردم دوس دارن قانون گریزی کنن تا رعایت قانون.اینکه مردم پایبند به قوانین باشند ومراعات همدیگر را بکنند نیاز به یک انقلاب عظیم فرهنگی دارد که به این زودیها میسر نمیشود
با همه این اوضاع و احوال من مردم کشورم را دوست دارم و میدانم تقصیری ندارند اینجوری بار اومدن و اینجوری زندگی میکنن

به عنوان مقدمه:

درست است که امر به واجب، واجب است و امر به مستحب، مستحب است و نهی از حرام، واجب؛ ولی این وجوب و استحباب در هر زمان و مکان شامل یکایک مردم نمی شود، بلکه همان طور که سایر واجبات اسلامی، با وجود شرایطی بر انسان واجب می شوند، وجوب امر به معروف و نهی از منکر هم شرایطی دارد که حتما اطلاع دارید.

این شرایط به طور خلاصه عبارتند از:

1- علم به واجب یا مستحب و یا حرام بودن امور؛ یعنی شناخت معروف یا منکر به دور از شبهه، بنابراین در امور متشابه امر به معروف و نهی از منکر واجب نیست.

2- احتمال تأثیر؛ بنابراین اگر بداند یا احتمال قوی بدهد که اقدامش تأثیر ندارد، واجب و مستحب نیست چون بی فایده است.

3- شخص مخاطب امر به معروف و نهی از منکر بر ادامه عمل خود اصرار داشته باشد؛ اما اگر نشانه ای باشد که آن کار را ترک کرده است، تکلیف ساقط می شود. چون دیگر امر به معروف و نهی از منکر بیهوده است.

4- مفسده ای در پی نداشته باشد؛ اما اگر احتمال ضرر برای خود یا فردی از مسلمانان را بدهد تکلیف ساقط می شود. زیرا ضرر و اضرار در دین روا نیست. البته جست وجو جایز نیست، مانند گوش دادن برای شنیدن صدا و بو کشیدن و بررسی زیر لباس اشخاص و نظیر اینها.

(اینکه منظور از عدم مفسده چیست، در پست های بعدی به طور مختصر عرض می شود.)

هر وقت این شرایط جمع شد و شخص مطلّع خودش تنها بود، امر به معروف و نهی از منکر بر او واجب عینی می شود، ولی اگر مثلا دو نفر بودند و یکی امر یا نهی را آغاز کرد آن دیگری اگر گمان برد که همکاری او تأثیری در زود به نتیجه رسیدن و نفوذ انزجار دارد بر او نیز واجب است، اگر نه، واجب نیست؛ زیرا هدف به جای آوردن معروف و ترک منکر است.

------------------

مراتب نهی از منکر

از طرفی فرموده اند که: نهی از منکر مراتبی دارد که نخستین مرتبه آن انکار به دل است؛ به این معنا که در دل مرتکب گناه را به سبب ارتکاب گناه و معصیت خداوند، دشمن بدارد. و البته این فقط مشروط است به آگاهی نهی کننده و اصرار نهی شده نه دو شرط دیگر.

سپس اگر ترک کرد، اظهار ناراحتی کفایت می کند؛ اگر نه از او اعراض و دوری کند و اگر نشد با زبان موعظه و مدارا و به ترتیبی آسان گیرانه او را باز بدارد و اگر بازداشتن جز باز دل و نظایر آن ممکن نگردد همان کار را بکند و اگر نیاز به ایراد جرح باشد، خودداری از آن بهتر است. و بلکه در بسیاری از موارد مجاز به این مرحله نیست و نیاز به اذن حاکم شرع و مراجعه به قوانین مصوب دارد.

- سوال: منظور از عدم مفسده چیست؟

- پاسخ:

فقها در توضیح شرط چهارم (عدم ضرر و مفسده) می فرمایند:

واجبات و منهیات الهی از نظر درجه اهمیت یکسان نیستند. بعضی از معروف ها و منکر ها از نظر شارع مقدس اسلام به اندازه ای با اهمیت است که برای حفظ آن واجب، یا نهی از آن منکر، باید بذل جان کرد، ولی در برخی موارد حفظ جان بر وجوب امر به معروف و نهی از منکر مقدّم است.

این که در کدام مورد امر به معروف و نهی از منکر باید تا حد بذل جان پیش رفت و در کدام مورد باید حفظ مال، آبرو، و جان را مقدم داشت، بستگی به موضوع امر به معروف و نهی از منکر دارد. اگر موضوع از احکام جزئی و در سطح محدود، باشد، حفظ مال، آبرو و جان مقدّم است اما اگر موضوع در درجه بالای اهمیت است باید امر به معروف و نهی از منکر کرد، گرچه انسان در این راه کشته شود.

شهید مطهری رحمة الله علیه می فرمایند:

ارزش امر به معروف و نهی از منکر بالاتر از این ها است. البته با توجه به موردش. ببین امر به معروف و نهی از منکر را برای چه می خواهی بکنی؟ در چه موضوعی می خواهی امر به معروف و نهی از منکر کنی؟ یک وقت موضوع کوچکی است، مثلاً کسی کوچه را کثیف می کند، پوست خربزه را می اندازد در کوچه، شما این جا باید نهی از منکر کنید، حال اگر بدانید اگر او را نهی کنید، یک فحش ناموس به شما می دهد، در این صورت این کار این قدر ارزش ندارد که شما یک فحش ناموسی بشنوید.

یک وقت هست موضوعی است که اسلام برای آن اهمیتی بالاتر از جان و مال و حیثیت انسان قائل است. می بینید قرآن به خطر افتاده است، اصول قرآنی به خطر افتاده است، آیا این جا می گویی: امر به معروف نکن، نهی از منکر نکن، که اگر این را بگویم، جانم، آبرویم، در خطر است؟ اجتماع نمی پسندد. و...» شهید مطهری با نقل این مطالب، آن را به شدت رد می کند.(1)

امام خمینی رحمة الله علیه نیز می فرمایند:

«اگر معروف و منکر از موضوعاتی باشد که از نظر اسلام بسیار مهم است و امر به معروف و نهی از منکر در چنین موضوعی، متوقف بر بذل جان باشد، بذل جان واجب است».(2)

-------------------------------------------------------
1- شهید مطهری، مجموعه آثار، ج17، ص 267
2- امام خمینی، تحریرالوسیله، ج1، ص 472

با توجه به توضیحاتی که در پست های قبل عرض شد، به سوالات خوب شما می شود چنین پاسخ داد:

درست است که عمل نکردن مجریان در بعض موارد (کم یا زیاد) رفع کننده مسئولیت از دیگران نیست، ولی هر کسی به مقدار احتمال تاثیر و همچنین قدرت و توانایی خودش مامور به امر به معروف و نهی از منکر است.

نکته دیگر اینکه:

طبق نظر مراجع محترم تقلید، رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی مصوب مجلس شورای اسلامی که به تایید شور ای محترم نگهبان رسیده باشد، همانند احکام شرعی واجب است.

در این خصوص توجه شما را به این دو پرسش و پاسخ از سایت مرکز ملی پاسخگویی جلب می کنم:

----------------------------------------------------

- سوال:

آیا رعایت قوانین حکومتی از جمله راهنمایی رانندگی واجب است یا خیر؟

- پاسخ:

پرسشگر گرامی باسلام و تشکر از ارتباط تان با این مرکز، آری رعایت نکردن قانون جمهوری اسلامی ایران به فتوای بسیاری از فقها اشکال شرعی دارد.

مخالفت با قوانین و مقررات و دستورهای دولت اسلامی (که به طور مستقیم توسط مجلس شورای اسلامی وضع شده و مورد تأیید شورای نگهبان قرار گرفته و یا با استناد به اجازه قانونی نهادهای مربوطه وضع شده اند) برای هیچ کس جائز نیست و در صورت مخالفت توسط فردی، بر دیگران تذکر و راهنمایی و نهی از منکر لازم است (البته با وجود شرایط نهی از منکر). (1)

در استفتائات مقام معظم رهبری آمده است: «کسی حق عمل نکردن به قوانین و مقررات حاکم بر ادارات و ... ندارد.» (2)

آیت الله مکارم در این خصوص فرموده اند: «تخلف از قوانین جمهوری اسلامی اشکال شرعی دارد.» (3)

طبق نظر آیت الله صافی نیز عمل بر خلاف مقرّرات مشروع نظام اسلامى بطور كلى جائز نيست. (4)

همچنین آیت الله بهجت عمل بر خلاف مقررات را جايز نمي دانند. (5)

------------------------------
پی نوشت ها:

1. توضیح المسائل (با حاشیه امام خمینی) ج2، ص992، س1986.
2. آیت خامنه ای، استفتائات،س 1985 .
3. آیت الله مکارم، استفتائات، ج 3، س 1580 .
4. آیت الله الله صافى، جامع الأحكام ، ج2، س 1541‌ .
5. آیت الله بهجت، استفتاءات ، ج4 ، س 5741.

---------------------------------------------
http://www.pasokhgoo.ir/node/28116

============================

- سوال:

آیا قوانین و مقرراتی راهنمایی و رانندگی واجب است؟ این را هم پرسیدم که اگر هرج مرج و حق الناس نشود باز هم اشکال دارد یا نه؟

من چندین بار از سایت مقام معظم رهبری استفتا کرد که آیا قوانین و مقراراتئ راهنمایی و رانندگی واجب است؟ این را هم پرسیدم که اگر هرج مرج و حق الناس نشود باز هم اشکال دارد یا نه؟

ولی در هر صورت جواب می دادن رعایت قوانیبن واجب است.

آخه اینکه من از خط عابر پیاه عبور نکنم یا اینکه بدون راهنما زدن مسیر خود را تغییر دهم اگر حق الناس نشود چه اشکالی با شرع دارد؟ اینکه از کجا در آمده؟ اصلا خود آنان که این حرف را می زنند برای عبور از خیابان همیشه از خط عابر پیاده عبور می کنند؟

یعنی من برای اینکه از ایستگاه اتوبوس به آن طرف خیابان بروم باید چند کلیومتر تا سر چهارراه بروم یا جایی دیگر که خط عابر پیاده داشته باشد بروم بعد صبر کنم چراغ سبز بشه دوباره چند کیلومتر برگردم!!!!!فقط برای اینکه از عرض چند متری خیابان عبور کنم؟

آیا ممکن است مسئولین استفتا دقیقا این مسئله نپرسیده و فقط به حکم آقا که می فرمایند واجب است بسنده کرده باشند؟

شما لطف کنید اگر می شود این را پیگیری کنید چون سایت آقا هم اینگونه سوالات که اینجا پرسیدم را جواب نمی دهد.

لطف کنید حتما جواب را بدهید آخر چیزی نیست که بتوان آن را اجرا یا اینکه علی الحساب احتیاط کرد.

پاسخ:

پرسشگر گرامي با سلام و سپاس از ارتباطتان با اين مركز،
رعایت قوانین طبق نظر تمامی مراجع لازم است و خلاف مقررات نباید صورت بگیرد.

البته مقرراتی که توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شده و مورد تایید فقهای شورای نگهبان قرار گرفته است و به اصطلاح قانون کشوری شده است، رعایت این گونه قوانین لازم است.

البته این یک واجب عقلی است و آثار مختص به خود را دارد؛ بدین معنا که اگر شخصی بر خلاف مقررات عمل کرد، قانون جلویش را می گیرد و احیانا او را جریمه می کند و در صورتی که مزاحمت با حقوق افراد در جامعه نداشته باشد، مثلا سد معبر نکند یا ضرری به مال و حیثیت دیگران نزند، گناهی که با ارتکاب آن جهنمی بشود انجام نداده؛ مثلا کسی که از روی خط عابر پیاده عبور نمی کند به جهنم نمی رود.

ولی اگر حق دیگری را ضایع بکند یا باعث سد معبر بشود و یا مزاحمتی برای دیگران ایجاد بکند، در این صورت ها رعایت نکردن این قانون غیر از مجازات دنیوی ، عقوبت اخروی دارد و حرام و گناه است . (1)

-----------------------------------------------------------------------------------
1. آیت الله خامنه ای ، رساله اجوبه الاستفتائات ، س 1955 به بعد
و سئوال از دفتر رهبری به شماره 7112467

-------------------------------------------------------
http://www.pasokhgoo.ir/node/34072

========================================

این موضوع هم، موضوع بسیار مفیدی هست و در خصوص امر به معروف و نهی از منکر و شرایط آن، بحث های خوبی انجام شده و می شود:

http://www.askdin.com/thread10719.html