با سلام
در دین ما ، بر روی نیت عمل بسیار تاکید شده است و فعل یک عمل ، به نسبت نیت عمل ، جایگاه پایینتری دارد " إنّما الاعمالُ بالنِّیّاتِ و لِکلِّ امرئٍ ما نَوی "
کما اینکه ممکن است افراد زیادی در جامعه باشند ، که مدرسه ها میسازند ، بیمارستانها میسازند ، هیات مذهبی و روضه ها برگزار میکنند و زندگیشان پر است از کارهای نیک ، اما شاید این عمل ها در نزد پروردگار ارزشی نداشته باشد ، چرا که مثلا بخاطر ریا و تظاهر این اعمال انجام شود ، نه رضای خداوند و از انسو ، مثلا فرد فقیری ، با یک اه کشیدن و ارزوی این داشتن که کاش من هم انقدر ثروتمند بودم ، که میتوانستم هر سال برای اهل بیت مجالس روضه خوانی برگزار کنم و همین نیت این قرد ، او را به ثواب این عمل نکرده ، برساند.....
اما نیت ، میتواند یک طیف گسترده داشته باشد ، که بالاترین و ارزشمند ترین نیت ، قرب الهی و جلب رضای خداوند میباشد و یکی از پست ترین نیتهای یک فعل خوب ، جلب توجه نظر مردم و ریا میتواند باشد .... شاید در این میان این طیف نیتهایی باشند که نه به والایی نیت قرب الهی باشند و نه به پستی نیت "ریا" ... مثلا نیت کمک به همنوع... فردی به یک فقیر کمک میکند، از او میپرسی چرا به او کمک کردی ، میگوید به خاطر اینکه دلم سوخت و او هم انسان است..... این نیت هم ارزشمند است ولی قطعا به جایگاه این نیت که کمک به فقیر کنیم با نیت قرب الهی ، نرسد.....
حال سوالی که مطرح هست اینکه ، اگر ما فعلی خواستیم انجام دهیم که خلوص نیت در اون فعل نبود ، ایا ان فعل را انجام دهیم یا خیر؟
مثلا ما هر روز عادت به رفتن به مسجد داریم ، در یک روز که مهمان به خانه ما امده ، به محض شنیدن صدای اذان ، در جلوی مهمان حاضر میشویم که به مسجد برویم که در همان لحظه ، در دل ما حال خوبی ایجاد میشود ... گرچه ما بخاطر ریا در اون روز به مسجد نمیریم ، ولی لذت میبریم از اینکه مهمانها شاهد مسجد رفتن ما هستند (این فقط از باب مثال هست ) حال در اینجا چه باید کنیم؟ باید قید مسجد رفتن را زد؟
کلا ایا اگر عملی بخاطر غیر خدا انجام شود ، ممکن است ثوابش به عقاب تبدیل شود؟
اگر پشت یک عمل که قصد انجام ان را داریم، اگر چه نوع، نیت ناصواب غیر قابل اصلاحی داشتیم ، از انجام ان عمل صرفنظر کنیم؟
باتشکر