وحدانیت

توحید، یعنی یگانه دانستن خدا، یكی از مهم‎ترین محورهای تبلیغ و تعلیم پیامبران الهی بوده است، قرآن كریم آن جا كه برنامه تبلیغی پیامبرانی چون نوح، هود، صالح و شعیب را بازگو می‎كند یادآور می‎شود كه نخستین پیام آنان به امت‎های خود این بود كه «اعْبُدُوا اللَّهَ ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَیْرُهُ»[1] چنان كه یكی از اهداف بعثت پیامبران را دعوت به یكتا پرستی می‎داند «وَ لَقَدْ بَعَثْنا فِی كُلِّ أُمَّهٍ رَسُولاً أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ»[2] اهمیت ویژه این مسئله موجب شده است كه متكلمان احیاناً آن را در فصلی جداگانه از دیگر صفات الهی مطرح كنند.بحث درباره توحید از دو جهت ذاتی و صفاتی طرح می شود كه به تبیین توحید ذاتی می پردازیم.

توحید ذاتی یعنی این كه ذات خداوند یكتا است. و یگانگی ذات دو معنا دارد:

الف: ذاتی كه در هستی خود بی‎نیاز از علت است، فقط خداوند است. بنابراین، همه ذوات و موجودات خواه مادی باشند یا مجرد از ماده، خواه جوهر باشند یا عرض، جاندار باشند یا بی جان ـ ممكن الوجود ـ نیازمند و معلولند، پس ذات خداوند در بی‎نیازی از علت، بی‎همتا و بی‎شریك است.

ب: ذات خداوند مركب از اجزاء نیست، و هیچ گونه كثرت و تعدد در ذات الهی راه ندارد.[3]

در ادامه بحث ترکیب و اقسام ترکیب را ذکر می کنیم ...

پاورقی____________________________________
[1] . اعراف/59، 65، 73، 85.
[2] . نحل/ 36.
[3] . ر.ک: عقاید استدلالی، علی ربانی گلپایگانی.