جمع بندی مقام حضرت سلمان (ره) و شهادت
تبهای اولیه
با عرض سلام
سلمان (ره) کسی بود که پیامبر (ص) فرمود از اهل بیت است. کسی بود که پیامبر (ص) فرمود اگر ایمان ده درجه باشد سلمان (ره) به درجه ده رسیده است.
با وجود همه این مطالب و خیلی مطالب محیرالعقول دیگری که در مورد سلمان (ره) ذکر شده است. یک سوال عجیبی ذهنم را مشغول کرده است.
چرا حضرت سلمان شهید نشد !؟ اگر مقام شهادت این قدر والا است و کسی هم تراز شهید نیست پس چه طور حضرت سلمان به ته ایمان رسید اما شهید نشد !؟
چرا حضرت سلمان از خداوند طلب شهادت نکرد !؟
شهید نشدن چه طور با مقام سلمان (ره) جور در می آید !؟
البته سوال نا پخته ای است اما از وقتی که برای پاسخ گویی می گذارید بسیار متشکرم.
با سلام خدمت شما دوست گرامی
ایمان از سنخ علم است و شهادت فضیلتی است که برخی بدان فضیلت مزین می شوند و نمی توان گفت که اگر کسی شهید نشد درجه ایمانش از کسی که شهید شده است پایین تر است.
با توجه به برخی از روایات مقام عالم از شهید بالاتر است :
امام صادق (علیه السلام) فرمود: «زمانی که روز قیامت شود، خدای –عزّ و جلّ- مردم را در یکجا جمع میکند و ترازوهای عدالت گذاشته میشود و خون شهیدان با قلم دانشمندان وزنکشی میشود، پس قلم عالمان بر خون شهیدان برتری میکند».(شیخ طوسى، محمد بن حسن، الأمالی، ص ۵۲۱،)
روایات فراوانی درباب فضایل و کرامات سلمان داریم که در این جا قصد پرداختن به آنها را نداریم اما یک سری از این روایات در باب علم سلمان است:
درك من العلم الاول و الاخروالظاهروالباطن (بحارالانوار ج22ص318)
روايات عجيبي داريم مي گويد سلمان كه علم اول و آخر ظاهر و باطن را درك كرده سلمان :
كنز لا ينفد بحر لا ينزف(بحارالانوار ج22ص348)
سلمان گنج بی پایان و دریای بی انتهایی است
این عالم است که بر شهید برتری دارد و حتی اگر در خانه خود بمیرد فضیلت شهید را دارد.
در کتاب بحار الانوار ج22 بابی درباره سلمان دارد که فضایت آن جناب را آورده داستانی را نقل می کند که روزی عده ای درباره مقایسه سلمان و جعفر طیار سخن می گفتند جعفری که از بزرگان شهدای صدر اسلام است :
جرى ذكر سلمان وذكر جعفر الطيار بين يدي جعفر بن محمد (عليهما السلام) وهو متكئ، ففضل بعضهم جعفرا عليه، وهناك أبو بصير، فقال بعضهم: إن سلمان كان مجوسيا ثم أسلم، فاستوى أبو عبد الله (عليه السلام) جالسا مغضبا وقال:يابا بصير جعله الله علويا بعد أن كان مجوسيا، وقرشيا ببعد أن كان فارسيا فصلوات الله عليه سلمان، وإن لجعفر شأنا عند الله يطير مع الملائكة في الجنة(بحار الانوار ج22 ص 249)
از اینجا مشخص می شود که معیار فضیلت شهادت نیست می تواند کسی جعفر طیار باشد و به خاطر فضیلت مبارزه در راه خدایش دو بال به او بدهند که در بهشت پرواز کند ولی سلمان باز هم از او بالا تر است.
البته اگر کسی همچنین توفیقی نصیب او شود که با آن همه فضایل و کمالات و علم واسعه اش در آخر شهادت هم نصیب او شود که چه از این بهتر همانگونه که سید الشهدا هم بالاترین علم را داشت هم بالاترین درجه شهادت را.
در زیر فضایلی از سلمان را از باب ادای احترام به این مقام بزرگ می آوریم:
1-سلمان فارسی یکی از مصادیق مومنان و صالحانی است در سوره والعصر از ان سخن به میان آمده است. (الغدیر، ج 10، ص134)
2-سلمان فارسی از سبقت گیرندگان به اسلام، در میان ایرانیان است. (بحارالانوار، ج10، ص140)
3-سلمان فارسی از کسانی بود که آیه 9 سوره زمر درباره آنان صادر شد. «اَمَّن هو قانتٌ آناء اللیل .... و این صحابی بزرگ از جمله شب زنده داران معرفی شد. (الغدیر، ج9، ص22)
4-سلمان فارسی از افراد با فراست و هوشیار و نزدیک به پیامبر و امامان بوده است. (بحارالانوار، ج 22، ص349)
5-سلمان فارسی از کسانی بوده که آیه «السابقون الاوّلون....» درباره آن ها نازل شده است. (نفس الرحمان، ص187)
6-سلمان فارسی از شخصیتهایی است که همواره در مسیر ولایت بوده و تا آخر عمر، بر عهد و پیمان خود باقی می ماند. (الاختصاص، مفید، ص58)
7-آیه 28 سوره کهف، «وَ اصبِر نَفسک مَعَ الّذینَ یَدعُونَ رَبَّهم بِالغُدوه وَ العشَی» طبق روایات امام صادق (ع) درباره سلمان فارسی نازل شده است. (نوالثقلین، ج3، ص257)
8-مقام سلمان فارسی به گونه ای بوده که پیامبر(ص) ابوذر را مامور می کند که همواره از سلمان فارسی پیروی نماید و نافرمانی او را نکند. (روضه کافی، ص162)
9-یکی از مصادیق عملی آیه 28 سوره حج «و هُدوا اِلیَ الطّیِب مِنَ القول ...» سلمان فارسی می باشد.(اصول کافی، ج1، ص426)
10-هرگاه جبرائیل بر پیامبر (ص) نازل می شد، سلام خداوند را به سلمان ابلاغ می داشت. (الاختصاص، مفید، ص216)
11-سلمان فارسی از جمله صحابی بود که پاداش بدون منت به وی داده شده است. (بحارالانوار، ج22، ص345)
12-اشتیاق بهشت به سلمان، بیش از اشتیاق سلمان به بهشت است. (مشکاه المصابیح، ص298)
13-سلمان جزء حواریون، یعنی یاران پاک و برگزیده پیامبر (ص) بوده است. (التوحید، صدوق، ص 421)
14-مقام سلمان فارسی، همانند لقمان حکیم است. (شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج18، ص 36)
15-سلمان از اهل بیت می باشد. «سلمانُ منّا اهلَ البیت» (بحارالانوار، ج22، ص373)
16-سلمان فارسی از جمله شخصیت هایی است که اسم اعظم به او آموخته شده است.(بهجه الآمال، ج4، ص412)
17-سلمان فارسی از علم غیب بهره ها داشت و از عالم ملکوت به او الهام می شده است. (آمالی، شیخ طوسی، ص260)
18-قلب سلمان فارسی، همواره مرکز اسرار الهی بوده و حقایقی که مخصوص اولیای الهی است، در دل و جان او، جای داشته است.(الاختصاص، ص9)
عن عيسى بن حمزة قال: قلت لابي عبد الله (عليه السلام): الحديث الذي جاء في الاربعة، قال: وما هو ؟ قلت: الاربعة التي اشتاقت إليهم الجنة، قال: نعم، منهم سلمان وأبو ذر والمقداد وعمار، قلنا: فأيهم أفضل ؟ قال: سلمان ثم أطرق ثم قال: علم سلمان علما لو علمه أبو ذر كفر
عيسى بن حمزة قال: قلت لابي عبد الله (عليه السلام): الحديث الذي جاء في الاربعة، قال: وما هو ؟ قلت: الاربعة التي اشتاقت إليهم الجنة، قال: نعم، منهم سلمان وأبو ذر والمقداد وعمار، قلنا: فأيهم أفضل ؟ قال: سلمان ثم أطرق ثم قال: علم سلمان علما لو علمه أبو ذر كفر