bakhshesh

بى ترديد رحمت خداوند، بى كران و دربرگيرنده هر چيزى و هر كسى است. در دعاى كميل مى خوانيم: «اللهم انى اسالك برحمتك التى وسعت كل شئ»;
بر اين اساس تمامى موجودات مشمول رحمت عام خداوند هستند. امّا برخى عنايات و بخشش هاى خداوند خاصّ مى باشد و مشمول كسانى مى شود كه خود را به گناه و عصيان نيالايند. بنابراين، چه بسا افرادى خود را در معرض اين رحمت قرار ندهند. مثل اين كه ما مى دانيم: آب تشنگى هر تشنه اى را مى زدايد، حال اگر انسان تشنه اى از نوشيدن آب امتناع ورزيد، حق ندارد بگويد:
چرا آب از من رفع تشنگى نكرد؟
و هرگز چنين حادثه اى به معناى نفى و نقض آن سخن نيست.
به تعبير دقيق تر: در بى كرانگى رحمت و بخشش خداوند، نقصى نيست و «فاعليّت فاعل» كامل است، ليكن; نقص در «قابل» وجود دارد. يعنى برخى افراد با اعمال پست و ننگين خويش مانعى در برابر وزش نسيم رحمت الهى به سوى خويش، ايجاد كرده اند. و بدين سان، خود را از اين شايستگى محروم ساخته اند.

آیا گذشت کردن در همه جا لازم است؟ مثلا کسی را که در معامله با ما کلاهبرداری کرده یا کسی که دائما اسباب شکست کاری ما را فراهم می سازد؟ آیا از این افراد هم باید بگذریم تا خدا از ما بگذرد؟

عفو و گذشت از نظر عقل و شریعت و حیانی , امری ارزشی و هنجار و رفتاری پسندیده و نیکو است. خداوند در آیات بسیاری بر ارزشمندی عفو و گذشت, تأکید کرده است و از صاحبان حق خواسته است که بر خلاف حق و حقوق خویش از باب انسانیت از خطا و اشتباه دیگری درگذرند و رفتار نا درست دیگران را نادیده بگیرند.
خداوند در قرآن کریمش می فرماید:
و لا تستوی الحسنة و لا السیئة ادفع بالتی هی احسن (1) هرگز نیکی و بدی در جهان, یکسان نیست؛ همیشه بدی خلق را به بهترین عمل (که نیکی است) پاداش ده.

انسان در اثر عفو و گذشت به آرامش خاصی دست می یابد که نمی توان آنرا از راهی دیگر کسب کرد؛ از این رو بزرگان دین گفته اند که در عفو و گذشت لذتی است که در انتقام نیست.
کسی که از خطای دیگری می گذرد, رحمت و مهر الهی را به سوی خویش جلب می کند.
و لیعفوا ولیصفحوا الا تحبون ان یغفر الله لکم (3) با خلق, عفو و صفح پیشه کنند و از بدیها در گذرند آیا دوست نمی دارید که خدا هم در حق شما مغفرت و احسان فرماید؟ و الله غفور الرحیم که خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.