جمع بندی ضرورت ابراز علاقه به مومنین یا دوستان

کارشناس بحث: استاد بصیر

باسلام و احترام خدمت شما دوست عزیز و تشکر از سوال دقیق و زیبایی که مطرح فرمودید.
آنچه که در روایات اسلامی در ابراز محبت، بدان اشاره شده است، ابراز علاقه به دوست یا صدیق است، نه هر انسان مسلمان یا هر شخص در جامعه.
آنچه در برخورد با افراد جامعه در روایات، به آن اشاره شده، حفظ احترام طرف مقابل و عزت بخشیدن به مسلمانان است و محبت کردن به آنان است نه این که بگوییم تو را دوست می دارم.
شما خودتان تصور بفرمایید که مسلمانان در کوچه و خیابان و مسجد و غیره راه بروند و بعد از سلام بی مقدمه و بدون جهت به همدیگر بگویند که من شما را دوست دارم.
این نوع برخورد نه تنها وجهی ندارد، بلکه برای طرف مقابل، سوال برانگیز است که این فرد را چه شده که بدون دوستی با من، ابراز علاقه و دوست داشتن می کند؟ نکند از من توقع مال یا چیزی دارد؟!
اما ابراز محبت و احترام به مومنان، خیلی هم خوب است و سفارش آیات و روایات می باشد. بین ابراز محبت و بیان دوست داشتن باید فرق گذاشت و روایات نیز، فرق گذاشته اند.
از باب نمونه: قرآن همه انسان­ها را سفارش به محبت کرده است و بیان کرده است که مردان و زنان مؤمن بعضی از آنها، اولیاء بعضی دیگر هستند. «وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ...»(توبه، 71)
چنانچه در آیه 10 سوره مبارکه حجرات می­فرماید: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ...»
البته ابراز دوستی و علاقه به بزرگان و شخصیتهای هنری خوب است، چون همه به نوعی آنان را دوست خود می دانند وآنها هم بارها به علاقه مندی خود به ملت، اذعان کرده اند، این نوع ابرازها فرق می کند.در هر صورت، آنچه که در روایات آمده ابراز محبت به مومنین و دوست داشتن آنهاست؛ و بیان این محبت درونی به دوست و رفیق و همدم است برای ایجاد و تداوم محبت.
به روایاتی که در این باب هست اشاره می کنم:
نچه روابط دوستانه را نیرومندتر می‏سازد، ابراز علاقه است. ممكن است شما به كسی علاقه و ارادت داشته باشید ولی به دلیل تنبلی و بی‏حالی، یا خجالت و شرم یا به هر علت دیگر هرگز بر زبان نیاورید و به او نگویید كه دوستش دارید. او از كجا پی به علاقه‏مندی شما ببرد و به شما علاقه پیدا كند؟ كلید جلب محبت او، ابراز علاقه خودتان است. این نكته در دستورالعملهای اخلاقی آمده و حتی بابی جداگانه برای آن گشوده شده است.

امام صادق علیه السلام فرمود:
إِذَا أَحْبَبْتَ‏ رَجُلًا فَأَخْبِرْهُ بِذَلِكَ فَإِنَّهُ أَثْبَتُ لِلْمَوَدَّةِ بَيْنَكُمَا.(کافی، ج2،ص 644)
اگر به كسی علاقه و محبت داشتی او را آگاه كن.

هر یك از شما دوست یا برادر دینی ‏اش را دوست بدارد، پس به او اعلام كند.
البته این نکته را هم نباید غفلت نمود که لسان روایات، ابراز محبت و دوستی را نسبت به مومنین سفارش کرده، و مومن کسی است که اهل غرور و تکبر نیست و اگر کسی از او تعریف کرد یا ابراز محبت نمود، خودش را نمی گیرید و سوء ظن هم به مردم ندارد و فکر نمی کند که ابراز محبت مومنان به او، به خاطر رسیدن به منافع مادی و استمتاع از اوست.

مومن واقعی، نه از ابراز دوستی به او، به طرف مقابلش بی مهری و کم لطفی به خرج می دهد و نه از محبت به مومنان دیگر سر باز می زند و این ابراز را عار و ننگ نمی داند.

مومن واقعی اینطور نیست که اگر کسی به او بی مهری کند، بیشتر به سمت او جذب شود، بلکه عزت خود را حفظ می کند و ذلت به خرج نمی دهد.

با سلام و ادب

استاد گرامی از پاسخ مستدل و بسیار خوب حضرتعالی متشکرم.

نکته ای به ذهنم رسید،در ارتباط با این آیه ی شریفه،این محبت که بین زنان و مردان مؤمن است از جنبه ی حقیقت محبت فی الله است که باعث می شود مؤمنین و مؤمنات

در راه حفظ تقوا و پاکی و سایر شئون دینی یکدیگر را یاری کنند؟ چرا که بعد از این قسمت در باره امر به معروف و نهی از منکر مؤمنین و مؤمنات سخن گفته شده است.

و محبت حقیقی هم همین است و گرنه دوستی و محبتی که بر مدار معصیت و گناه باشد عاقبتش دوزخ است:

"الاخلاء یومئذ بعضهم لبعض عدو الّا المتقین"در قیامت دوستان با هم دشمن می شوند مگر پرهیزگاران

در ارتباط بین محرم و نامحرم انسان مؤمن نباید این محبت کلامی معمول با محارم را ابراز نماید و مقصود آیه قطعا ابراز علاقه ی کلامی بین نامحرمان نیست.

از محضر شما استاد گرامی عذر خواهم.

[="Tahoma"][="Blue"]

باسلام و عرض ادب
بله قطعا همینطور است که شما میفرمایید.
از حسن نظر و دقت شما تشکر می کنم. نکته به جا و قابل توجهی را مطرح فرمودید.[/]

با سلام و درود

.

دوس داشتن و محبت کلا ابعاد مختلفی داره
.

بعضا با دلیل هست و بعضا بی دلیل . . .

حالا نظر بنده :

اون محبت و دوس داشتنی رو ستایش میکنیم که مربوط به ابعاد روحی و معرفتی باشد نه دلایل دیگر

.

حالا ادم ها هم نگرش های گوناگونی دارند و در مقابل ابراز دوس داشتن واکنش نشان میدهند بر اساس اون مواردی که ذهنشون دارند

و دلیلی که برای دوس داشتن شما در ذهنشون ایجاد میشود .
.

حالا شما هر چه سعی کنید محبت و دوس داشتنتان بی دلیل و روحی باشد به همان میزان به طرف مقابل هم این صافی و پاکی القا میشود

به طوری که یه گره عمیقی بین شما و طرف ایجاد میشود

.

و . ..

.

سلام علیکم

واقعا جالب بود نمیدونستم باید ابراز هم کرد به دوستان که دوستشون داریم یا نه
واقعا استفاده از این کلمات برای بنده خیلی خیلی سخته
به خاطر اینکه همیشه تو دوستیهام تمام تلاشم رو میکنم مشکل دوستم برطرف بشه وقتی میگه خیلی دوستت دارم یا خیلی خیلی ممنون ازت یا فدات و این حرفا واقعا متنفر میشم از این جملات و اینکه خودم هم تا به حال همچین جملاتی رو به زبون نیاوردم حتی به شوخی که جدیدا رواج پیدا کرده بین دوستان که ستاره بچینی و غیره واقعا برای بنده سخته استفاده از این الفاظ ...به نظر شما من مغرور هستم یا واقعا علاقه ای ندارم که ابرازش کنم
این سوالی هست که همیشه ذهنم رو درگیر خودش کرده
ایا گفتن این الفاظ واجبه یا نگیم هم مشکل نداره؟

من همشو واستون خلاصه میکنم تو یه کلمه بی جنبگی ( همون بی ظرفیتی :ok:)

به نظرم همیشه م این اتفاق نمی افته قبول دارم خیلیا واقعا بی ظرفیتن و فکر میکنن حالا خبریه!!!
ولی خیلی وقتام صرفا به خاطر اختلاف عقاید تو هر زمینه ای فکری رفتاری فرهنگی فاصله میگیرن چون می بینه باهم جور درنمیان بعد شاید این برداشت بشه خودشو میگیره!

نه اصلا و ابدا ... مگه آدم قحطیه بری التماسشو کنی :|... من یکی که اینجوری نیستم:ok:

قضیه همون چرخه هس ...
یکی، تورو دوس داره ،تو، یکی دیگه رو دوس داری، اون، یه نفر دیگه رو و میره الی اخر :khaneh: و اینجوریه که هیشکی به هیشکی نمیرسه (البته این دور مورد دو جنس مخالف بود:Nishkhand:)

[="Purple"]

منکه با دوستام راحتم ولی مهم نیست به زبون بیاری یانه ...

مهم اینه اول به هرچی میگی عمل کنی ... تو مشکلات رفیق باشی و تنهاش نزاری ... از ناراحتیش ناراحت بشی و از خوشحالیش واقعا خوشحال!

دوم زبونی نباشه دوست داشتنت ... مثلا اگه ارزوی سلامتی میکنی یا خوشبختی یا هرچی واقعا از ته دل بخوای واسشون به نظرم این چیزا صد برابر بیشتر می ارزه تا فقط یه مشت حرف خوشگل رو تحویل هم بدیم ...

همدلی از هم زبونی بهتره:ok:[/]

سلام

قسمتی از بکارگیری این الفاظ عادت است، بنابراین بعضی اوقات واقعا هم ممکن است بدون وجود علاقه یا حس خاصی نسبت به شخص

این الفاظ را بکار ببرند، افراط در این امر و استفاده بیجا از این الفاظ مناسب نیست بخصوص گاها در اثر بی توجهی دیده ایم در خطاب به نامحرم هم

استفاده شده و بعد خود شخص واقعا شرمنده شده است!

ابراز علاقه باید حقیقی باشد و استفاده از کلمات محبت آمیز برای جمع دوستانه اگر افراط نشود می تواند خودش ایجاد محبت و صمیمیت کند و یا آن را بیشتر کند

و حسن خلق محسوب شده و باعث می شود دیگران با انسان راحت باشند.

فکر می کنم همانطور که افراط و عادت در استفاده از این الفاظ ممکن است مشکل ساز شود،ترک کلی آن هم در روابط دوستی و صمیمی شاید کمی از زیبایی اخلاق

و حسن خلق انسان بکاهد.

[="Tahoma"][="Blue"]

باسلام و احترام
گفتن این الفاظ در وادی رفاقت ، واجب نیست، اما طبق نظر روایات، برای تداوم رفاقت و ثبات آن، لازم است که این محبت را ابراز کنیم و به زبان بیاوریم، همانطور که در عمل هم، این محبت را ابراز کرده ایم.
البته گفتن بعضی از تعابیر که جنبه دروغ یا تعارف دارد و حقیقتی پشت آن نیست، اجتناب شود بهتر است. مثل فدات شم، دورت بگردم، و ...[/]

[="Tahoma"][="Blue"]

باسلام
اگر مومن باشد، در مقابل ابراز علاقه و محبتی که به او می شود، خرسند می گردد و حسّ ترحمی برای او ایجاد نخواهد شد و اگر از ابراز محبت و علاقه ی برادر ایمانی، یا خواهر ایمانی به خودش، خوشش نیاید، مومن واقعی نیست.[/]

بنظرم دخترا اصلا نباید بهشون ابراز علاقه کرد،هرچند سخت هستش

[="Purple"]

نمیدونم شاید بله ... شایدم موقعیت باعث میشه آدما جوگیر بشن...یه رفتارایی مقطعی هستن خیل وقتا وقتی طرف به خودش میاد که دیگه کار از کار گذشته ...

هرکسی یه تجربیاتی داره دیگه ... ممکنه من چیزی رو تجربه کردم که شما تجربه نکردین و بالعکس ...

درک میکنم حرفاتونو ... ولی گاهی اختلاف حتی تو یه مورد انقدررررر اساسی هست که تمام اون اشتراکات و هم فکری ها رو زیر سوال میبره و نمیشه نادیده گرفت ... به نظرم بهتره ادم تلاش کنه با شخص موردنظرش در اکثر زمینه هم عقیده و هم فکر باشه این که یکی باشه بقیه اختلافات قابل تحمله !

خودتون جواب خودتونو دادین ... رسم روزگار...
یه چیزایی از دست ادم خارجه ... یه چیزایی به صلاحمون نیست... یه چیزایی قسمتمون نیست و...
ولی بالاخره خداوند عادله و جای حق نشسته و مطمئنا خودش حواسش بهمون هست هرچند روزگار بازی دربیاره :)[/]

[="Tahoma"][="Blue"]

باسلام واحترام
ما از نگاه ایمانی به این مساله می نگریم، این که می گویم، انسان باید به انسان، ابراز محبت کند و از این ابراز برداشت مثبت داشته باشد، منظورمان انسان مومن است، با انسان غیر مومن کاری نداریم. بله درست می فرمایید، انسان غیر مومن، ممکن است ظرفیت نداشته باشد، جنبه نداشته باشد، وقتی به او احترام بگذارند و او را تحویل بگیرند، خودش را بگیرد، فکر کند خبری هست، چون ایمان ندارد و خدا را در نظر نمی گیرید و مومنین را برادر نمی خواند، از این رو ابراز علاقه و محبت را به خودش، به منزله چاپلوسی می داند و فکر می کند طرف مقابل از او توقع امری دارد. پس اگر با غیر مومنین در ارتباط بودیم، حرف شما درست است، نیازی به احترام به آنها نیست لازم نیست شما ابراز محبت و علاقه کنید.
شما از روایت سخن گفتید، بنده عرض کردم روایات، ابراز محبت را به مومن سفارش کرده که دلی پاک و صاف دارد نه به هر کس و ناکسی. فردی هم که از احترام به او، عجب و خودپسندی برایش پیش بیاید مومن واقعی نیست.[/]

سوال
آیا ابراز علاقه به دیگران (چه در کلام ، چه در عمل) خوب هست یا بد؟ منظورم کلی هست ، حالا چه همجنس، چه جنس مخالف؟
خیلی وقتها ما آدمها (خودم هم میگم) وقتی می بینیم کسی خیلی دوسمون داره و بهمون ابراز علاقه میکنه،
فکر میکنیم چه خبره! واسش طاقچه بالا میزاریم!!!
فکر میکنیم خیلی از اون شخص والاتر و بهتر هستیم که اون این طور در مقابل ما متواضع و فروتنه!
فکر میکنیم حتما خیلی بهمون نیاز داره و به همین دلیل اینطور ما رو دوست داره.
فکر میکنیم حتما هیچکس رو نداره و خیلی تنهاست که اینطور به ما ابراز علاقه میکنه!
در نتیجه ممکنه خواسته یا ناخواسته مورد بی توجهی و بی اعتنایی مون قرار بگیره.

پاسخ:
باسلام و احترام خدمت شما دوست عزیز و تشکر از سوال دقیق و زیبایی که مطرح فرمودید.
آنچه که در روایات اسلامی در ابراز محبت، بدان اشاره شده است، ابراز علاقه به دوست یا صدیق است، نه هر انسان مسلمان یا هر شخص در جامعه.
آنچه در برخورد با افراد جامعه در روایات، به آن اشاره شده، حفظ احترام طرف مقابل و عزت بخشیدن به مسلمانان است و محبت کردن به آنان است نه این که بگوییم تو را دوست می دارم.
شما خودتان تصور بفرمایید که مسلمانان در کوچه و خیابان و مسجد و غیره راه بروند و بعد از سلام بی مقدمه و بدون جهت به همدیگر بگویند که من شما را دوست دارم.
این نوع برخورد نه تنها وجهی ندارد، بلکه برای طرف مقابل، سوال برانگیز است که این فرد را چه شده که بدون دوستی با من، ابراز علاقه و دوست داشتن می کند؟ نکند از من توقع مال یا چیزی دارد؟!
اما ابراز محبت و احترام به مومنان، خیلی هم خوب است و سفارش آیات و روایات می باشد. بین ابراز محبت و بیان دوست داشتن باید فرق گذاشت و روایات نیز، فرق گذاشته اند.
از باب نمونه: قرآن همه انسان­ها را سفارش به محبت کرده است و بیان کرده است که مردان و زنان مؤمن بعضی از آنها، اولیاء بعضی دیگر هستند. «وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ...»(توبه، 71)

این محبت که بین زنان و مردان مؤمن است از جنبه ی حقیقت محبت فی الله است که باعث می شود مؤمنین و مؤمنات
در راه حفظ تقوا و پاکی و سایر شئون دینی یکدیگر را یاری کنند؟ چرا که بعد از این قسمت در باره امر به معروف و نهی از منکر مؤمنین و مؤمنات سخن گفته شده است.
و محبت حقیقی هم همین است و گرنه دوستی و محبتی که بر مدار معصیت و گناه باشد عاقبتش دوزخ است:
"الاخلاء یومئذ بعضهم لبعض عدو الّا المتقین"در قیامت دوستان با هم دشمن می شوند مگر پرهیزگاران
در ارتباط بین محرم و نامحرم انسان مؤمن نباید این محبت کلامی معمول با محارم را ابراز نماید و مقصود آیه قطعا ابراز علاقه ی کلامی بین نامحرمان نیست.
چنانچه در آیه 10 سوره مبارکه حجرات می­فرماید: «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ...»
البته ابراز دوستی و علاقه به بزرگان و شخصیتهای هنری خوب است، چون همه به نوعی آنان را دوست خود می دانند وآنها هم بارها به علاقه مندی خود به ملت، اذعان کرده اند، این نوع ابرازها فرق می کند.در هر صورت، آنچه که در روایات آمده ابراز محبت به مومنین و دوست داشتن آنهاست؛ و بیان این محبت درونی به دوست و رفیق و همدم است برای ایجاد و تداوم محبت.
به روایاتی که در این باب هست اشاره می کنم:
آنچه روابط دوستانه را نیرومندتر می‏سازد، ابراز علاقه است. ممكن است شما به كسی علاقه و ارادت داشته باشید ولی به دلیل تنبلی و بی‏حالی، یا خجالت و شرم یا به هر علت دیگر هرگز بر زبان نیاورید و به او نگویید كه دوستش دارید. او از كجا پی به علاقه‏مندی شما ببرد و به شما علاقه پیدا كند؟ كلید جلب محبت او، ابراز علاقه خودتان است. این نكته در دستورالعملهای اخلاقی آمده و حتی بابی جداگانه برای آن گشوده شده است.

امام صادق علیه السلام فرمود:
إِذَا أَحْبَبْتَ‏ رَجُلًا فَأَخْبِرْهُ بِذَلِكَ فَإِنَّهُ أَثْبَتُ لِلْمَوَدَّةِ بَيْنَكُمَا.(کافی، ج2،ص 644)
اگر به كسی علاقه و محبت داشتی او را آگاه كن.

یا می فرماید:
إِذَا أَحْبَبْتَ أَحَداً مِنْ إِخْوَانِكَ فَأَعْلِمْهُ ذَلِك‏.(همان)
هر یك از شما دوست یا برادر دینی ‏اش را دوست بدارد، پس به او اعلام كند.
البته این نکته را هم نباید غفلت نمود که لسان روایات، ابراز محبت و دوستی را نسبت به مومنین سفارش کرده، و مومن کسی است که اهل غرور و تکبر نیست و اگر کسی از او تعریف کرد یا ابراز محبت نمود، خودش را نمی گیرید و سوء ظن هم به مردم ندارد و فکر نمی کند که ابراز محبت مومنان به او، به خاطر رسیدن به منافع مادی و استمتاع از اوست.