جمع بندی چگونه انسان خوش اخلاق و با ادبی باشیم؟

پرسش: صرفنظر از بحث دینی و مذهبی و با توجه به ارزش های اخلاقی و انسانی، چطور می توان خوش اخلاق و مؤدب بود؟

بهترین و مهمترین راه خوش اخلاقی، عمل کردن به حدیث معروف مولای متقیان علی (علیه السلام) است که فرموده اند: «و أيُّ كَلِمَةِ حُكْمٍ جامِعَةٍ: أنْ تُحِبَّ للنّاسِ ما تُحِبُّ لنَفْسِكَ، و تَكْرَهَ لَهُم ما تَكْرَهُ لَها؟!؛ چه سخن حكيمانه جامعى است اين سخن كه: آنچه بر خود مى پسندى براى مردم نيز بپسند و آنچه براى خود نمى پسندى براى آنها نيز نپسند!» (۲)

یعنی برخوردمان را با دیگران را همانطوری قرار دهیم که دوست داریم با ما رفتار شود و به تعبیر امروزه، در تعاملاتمان با دیگران، خودمان را به جای آنها قرار داده و همدلی داشته باشیم. لبخند زدن، گفتگوهای کوتاه و صمیمانه، تمجید کردنِ به موقع و به اندازه، وقت گذاشتن و اهمیت دادن، استفاده از کلمات محبت آمیز، لحن مناسب و نرم و رفتار مهربانانه و صادقانه از مصادیق مهم خوش اخلاقی هستند که می توانند تحت عنوان کلی ارتباط مناسب با دیگران قرار بگیرند.

پی نوشت:
۱. محمدی ری شهری، محمد، دنیا و آخرت از نگاه قرآن و حدیث، مترجم شیخی، حمیدرضا، موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، قم ۱۳۸۴، ج ۱، ص ۱۹۶
۲. محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، مترجم شیخی، حمیدرضا، موسسه علمی فرهنگی دارالحدیث، قم، ج ۳، صفحه ۱۷۹