عقل و دین

عقل چه نقشی در دین داره؟  فقط عامل اثبات خدا و پیامبره و بعدش کار رو به نقل واگذار میکنه یا باز هم نقش در دین داره؟

با عرض سلام و خسته نباشید
بگذارید این تاپیک را هم با یک خاطره شروع کنم. آقا ما دوره ی راهنمایی یک معلم دینی داشتیم که آدم خوبی هم بود.(البته از درونش که ما خبر نداشتیم.) گاهی علاوه بر مباحث کتاب برامون قرآن می خواند. حدیث می خواند . یک بار در مورد تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها داشت صحبت می کرد. کیفیت تسبیحات را برای ما بیان کرد و می گفت که این تعدادی که برای اذکار وارد شده است مانند کلید یک گنج می باشد که اگر ذکری را اضافه یا کم کنی دیگر به اون گنج ثواب نمی رسی. من یادمه که ازش پرسیدم که آقا حتی اگه زیادتر هم بخوانیم باز به ثوابش نمی رسیم. جواب داد که حتی اگر یک الله اکبر بیشتر از 34 تا بگی ، ثواب می بری ولی به اون گنج نمی رسی. این خاطره را چند روز پیش داشتم برای مادرم که خودش معلم بوده تعریف می کردم و هم می خندیدم و هم افسوس می خوردم. یک دفعه دیدم که مادرم هم با اون حرف موافقه و به شدت از اون حرف دفاع می کنه تا جایی که سر من داد می کشه و من کماکان توی دلم می خندیدم. اما مسئله ی مهمی که می خواهم مطرح کنم اینه که متاسفانه برای ما و برای پدر و مادر های ما دین را به شدت ناجور معرفی کرده اند. چیزی که در این معرفی دین محوریت دارد اعتراف و تنبه به کم عقل بودن و جاهل بودن آدمی و علم بی پایان خداوندی و پیامبر و ائمه ی معصومین است. می گویند که ای بشر ، تو عقل و فهم داری اما قبول داری که این عقل و فهم تو پایین است و خداوند عالم مطلق می باشد. تو برای این که به سعادت برسی خیلی چیزها را نمی دانی. حداقل اگر در مورد دنیا می دانی در مورد آخرت نمی دانی. بنابراین همون چیزی هم که می دانی را انکار کن و بیا به چیزی که خداوندعالم مطلق از آسمان برای تو فرستاده است عمل کن و به سعادت برس. این استدلال ظاهرش درست است اما مشکلاتی دارد که فعلا به آن نمی پردازم. در روایت از پیامبر داریم که اگر مومنین بدانند که در صف اول نماز جماعت قرار گرفتن چه ثوابی دارد به سوی هم تیراندازی می کردند . معنای این روایت در این نوع نگاه چیست؟ معنایش این است که پیامبر از سنن عالم خبر داشته و می دانسته که صف اول خاصیتی بالاتر از صفوف دیگر نماز جماعت دارد. ای مسلمان! تو که عقل و فهم پیامبر را نداری که؟! می خواهی بگویی من می فهمم و پیامبر نمی فهمد؟! اوف بر تو باد ، اگر این گونه فکر کنی ! بنابراین بیا و به این روایت عمل کن و در نمازها سعی کن که در صف اول باشی. در این تلقی اگر من نتوانم که درصف اول قرارگیرم احتمالا خداوند توفیق به من نداده است. این نوع دین داری را اسمش را بنده می گذارم (دین گوسفندی و گوسفند پرور) . ببخشید که اسم تندی است ولی واقعیت است. ما همش فکر می کنیم که این غرب پدرسوخته می خواهد در ما نفوذ کند و جوانان ما را به بیراهه بکشد. من منکر نفوذ غرب و تهاجم فرهنگی نیستم ، اما عیب اصلی از خودمان است. عیب خودمان است که می خواهیم اسلام را روی جهل بشر بنا کنیم. عیب خودمان است که این توقع بیجا را از جوانان داریم که عقل و فهمشان را تعطیل کنند و به حرف های ما گوش کنند . با یک روحانی صحبت می کردم که می گفت روایته که ثواب صفوف فرد نماز جماعت مثل صف اوله. روحانیون ما می بایست قبل از هرچیزی همه ی روایات اینچنینی را بریزند دور، تا این که بخواهند به لطایف الحیلی آن ها را توجیه کنند .( بسمه تعالی ! مردم ، پیغمبر همچنین حرفی نزده است.) بدانید مهمترین دلیل رشد سکولاریسم در ایران همین دین گوسفندی است که امکان برقراری ارتباط با سطحی ترین عقول را ندارد و فقط کسی که عقل ندارد قبول می کند که ثواب صفوف فرد برابر صف اول است . اما واقعا چه کنیم؟ آیا واقعا مردم ما و حتی عقلا و علمای ما عقلی کامل دارند و می توانند همه چیز را از ملک تا ملکوت بفهمند و می فهمند و می دانند؟ جواب این است که خیر. پس اگر اهل بیت و پیغمبر راه را برای بشر مشخص نکنند که این بشر در گمراهی می ماند. اما آیا ما باید توقع داشته باشیم که حتی مردم هر چیزی را که جلوش قال الصادق گذاشتیم صم بکم بپذیرند؟ به نظر من مسئله این گونه حل می شود معرفت راه را از راه جدا نکنیم. یعنی فکر نکنیم که قراره معرفت راه داشته باشیم و سپس راه را برویم و حال که ما معرفت راه را نداریم باید کسانی باشند(اهل بیت و پیامبران) که همه چیز را بدانند و ما هرچی گفتند گوش کنیم و سپس راه را برویم. اولین سوالی که پیش می آید اینه که تو که راه را بلد نیستی . از کجا می دانی این شخص راه را بلده؟ باید بدانیم که راه ، همان معرفت است. یعنی سعادت بیشتر در گرو معرفت بیشتر نیست بلکه سعادت بیشتر ، خود معرفت بیشتر است. حضرت علی علیه السلام می فرمایند : (اول الدین معرفت الله) . ادامه اش هم همین است . از آقای هانری کربن پرسیدند که ذکر جلی شما چیست؟ گفت : قال الصادق و قال الباقر. اما ایشون بر این مبنا به امام صادق و امام باقر نگاه نمی کنند که آقا من هیچی نمی فهمم تو بگو چگونه بروم ؟ بلکه زبان حال آقای کربن در تعامل با امام صادق این است که یا امام صادق تو معرفت مرا افزایش بده و به این نتیجه رسیده که معرفت این جا و در پیش امام صادق است. ما متاسفانه با دید کسب معرفت به اهل بیت رجوع نمی کنیم بلکه همش دنبال ثواب هستیم و ریزش گناهانمان . دوستان ! ما در این دنیا نیامده ایم که گوسفند باشیم و اهل بیت چوپان ما ، بلکه ما در این دنیا آمده ایم که دانش آموز باشیم و اهل بیت معلم های ما و اهل بیت راه زندگی را به ما نشان نمی دهند بلکه نفس خود تعلیم از اهل بیت در دجه ی اول و سپس از دیگران در درجات بعدی راه زندگی است.در روایتی از امام حسین علیه السلام داریم :(ان الله جل ذکره ما خلق العباد الا لیعرفوه فاذا عرفوه عبدوه) . دیگه از این واضح تر و زیباترکسی نگفته است.
می خواستم به تفصیل خطرات دین گوسفندی را بگویم اما یکی از آن ها که از همه مهمتر است را می گویم و آن این است که در این نوع دین داری به دلیل این که شخص به دنبال معرفت نیست اولا روحش ارضا نمی شود و موکدا می گویم که به همین دلیل است که امروزه آمار مصرف گرایی ، تجمل گرایی ، افسردگی و نهیلیسم در جامعه ی ما ایرانیان رو به افزایش است. خودمان را گول می زنیم که اگر فکر کنیم مردم ما افسرده نیستند و خودمان را گول می زنیم اگر فکر کنیم که این افسردگی صرفا به دلیل مشکلات اقتصادی می باشد و خودمان را گول می زنیم اگر فکر کنیم که تجمل پرستی صرفا کار تبلیغات خارجی و داخلی می باشد . ثانیا با دین گوسفندی دیگر نمی توانیم با جوانان خود که در فضای سیطره ی عقلانیت خودبنیاد قرارگرفته اند ارتباطی برقرار کرده و نتیجه اش می شود رشد روزافزون سکولاریسم در ایران که بایستی کور باشیم که این رشد را نبینیم.
سوالی ندارم . فقط نقد کارشناسان و دوستان را می خواستم بدانم.

سلام به همه
تا امروز عقاید من بالا و پایین فراوانی داشته و هر بار تلاش کرده‌ام به حقیقت دست پیدا کنم
بارها مباحثه کردم و با کاربران و کارشناسان نظراتم را به اشتراک گذاشتم و نظرات آنها را شنیدم

در نهایت به این نتیجه رسیده‌ام که دین اسلام یک دین کامل نیست
البته کلیت دین اسلام را قبول دارم و به نظرم دین بسیار خوبی است، اما کامل بودنش را قبول ندارم و به نظرم نواقصی دارد که نیاز به اصلاح دارد

به همین دلیل تصمیم گرفته‌ام در آن بخش‌هایی که احساس می‌کنم دین اسلام نقص دارد
عقایدم را تغییر داده و اعمال مربوط به آن بخش‌ها را نیز برخلاف احکام اسلام انجام بدهم
آیا این کار باعث می‌شود من دیگر مسلمان نباشم؟

با سلام

یه سوال بد جور ذهن منو مشغول کرده که بعد از گفتنش نظر خودم رو در جوابش میگم و دوست دارم نظر دیگران به ویژه کارشناسان رو در موردش بدونم

اگر در یک مساله و موضوع مرجع تقلید شما فتوایی بده که کاملا با عقل و فهم شما تناقض داشته باشه و از نظر خودتون و با توجه به عقل خودتون این فتوا کاملا غلط و نابجا باشه حکمش چیه؟

آیا باید از عقلتون پیروی کنید یا گفته ی مرجع تقلیدتون؟

نظر بنده:

سرشت و ذات انسان و تفاوتش با سایر موجودات در عقل و تفکرشه، انسان منهای عقل برابره با هیچ، چون این عقله که وجودشو معنی میکنه ،

اگر همین عقل رو از یک مرجع تقلید بگیرن ، دیگه میتونه فتوایی صادر کنه؟
میتونه خوب رو از بد تشخیص بده؟ اگر یک زن برهنه ببینه روشو بر میگردونه که به گناه نیفته یا نگاش میکنه از ته دل میخنده؟

یه سوال، چرا نماز و روزه به یه بچه ی مثلا 7 ساله یا یه آدم دیوانه و عقب مانده واجب نیست؟ مگر یه بچه ی 7 ساله یا یک آدم عقب مانده ی ذهنی نمیتونه تقلید کنه؟ همونطور که حتی بچه

های کوچکترم از پدرو مادر خیلی کارهارو تقلید میکنن مثلا به تقلید از اونا نماز میخونن، چون کاری که میکنن از روی فهم و درک و با عقل نیست

به نظر من تقلید کردن دور از شان انسانه ، انسان تقلید نمیکنه، انسان می پذیره، اول گوش میکنه، بعد به دانسته هاش رجوع میکنه،در صورتی که دانسته هاش کافی نبود از شخص واردی کمک

میگیره و بعد بر روی حرفهای اون شخص وارد فکر میکنه و در آخر اگر حرفاش منافاتی با دانسته های خودش نداشت اون رو می پذیره

میگن مرجع تقلید مثل یه پزشک میمونه، همونطور که ما وقتی مریض میشیم به پزشک مراجعه میکنیم چون اطلاعاتمون ناکافیه در مورد احکام و دین نیز باید به مرجع تقلید مراجعه کنیم

ولی یه نکته اینجا هست، اونم اینه که ما به هیچ عنوان از حرفهای دکتر تقلید نمیکنیم، ما حرفهای دکتر رو می پذیریم، اگر حرفی زد که اصلا اطلاعی در اون مورد نداشتیم اعتماد میکنیم و میپذیریم،

ولی اگر حرفی زد که با تفکر و عقل و دانسته های ما سازگاری نداشت به هیچ عنوان قبول نمیکنیم،

مثلا اگه یه دکتر بگه بیا این شیشه ی اسید سولفوریک رو سر بکش برات خوبه حتی اگه تنها دکتری باشه که بهش دسترسی داریم اینکارو نمیکنیم،

حتی اگه در حال مرگ باشیم، میگیم این دکتر دیوانه شده، چون عقل به ما این اجازه رو نمیده، دانسته های قبلیمون راجع به اسید این اجازه رو به ما نمیده،

به این نمیگن تقلید، میگن پذیرفتن. خداوند انساهایی رو که بدون عقل حتی دین اسلام رو قبول میکنن پست ترین جنبندگان یاد کرده

ما میتونیم از دانسته ها و معلومات کسانی که به درجات بالای دینمون رسیدن استفاده کنیم

و در مورد یک مساله ی خاص بهترین نظر از میان نظرات این بزرگان با توجه به عقلو منطق خودمون انتخاب کنیم و بهش عمل کنیم

همونطور که هیچ انسانی کامل نیست مراجع تقلید و بزرگان دین هم ممکن الخطا هستن و میتوانند اشتباه کنند،
که با توجه به نظرات دیگر بزرگان هم میشه راه درست رو پیدا کرد و هم عقل رو راضی نگه داشت

دزدی حرامه چون ذاتش حرامه، مسلمونو غیر مسلمونو کافرم نداره، ما دزدی رو زشتو حرام میدونیم چون چه از نظر عقلی، چه انسانی ، و چه دینی کار کثیفیه ،
اگر ما کار های کثیف دشمنانمون رو با کارهای کثیف جواب بدیم میشیم عین خود اونا، هیج فرقی با اونا نداریم

و در آخر باید اینو عرض کنم که خداوند در اون دنیا گناه هیچ کسی رو به پای کس دیگه نمینویسه، از شما میپرسه چرا این کار رو کردی؟
میگی مرجع تقلید بهم گفت ، میگه بیخود کردی مگه من به تو عقل ندادم؟
مگه نگفتم پست ترین جنبندان کسانی هستند که بدون عقلو تفکر دین من رو بپذیرن؟
اونموقع چی جواب دارید؟ خیلی دوست دارم بشنوم

اون دوست عزیزی که نظر مرجع تقلیدش اینه که کپی رایت اعتباری ندارد و احتمالا تمام نرم افزارهای کامپیوترش کرک شده هستند
و در توجیه این مطلب میگه مرجع تقلیدم گفته ، ایراد نداره اگه گناهی هم باشه به گردن مرجع تقلیده نه من)

با تشکر

با سلام و ادب خدمت شما عزيزان
لطفاً باتوجه به فرايض دينى و عقل و منطق به بنده كمك كنيد
راجع به اينكه استخدام مجدد كارمندى كه قبلاً مچش راگرفته ام كه از بنده دزدى كرده صحيح است يا خير!!!
سپاس گذارم������

سلام

وجود انبوهی از احادیث ضدو نقیض با یکدیگر و همچنین احادیث مغایر با عقل سلیم انسان
و احادیثی که حتی شان و منزلت انسانی زنان را زیر سوال می برد
چهره اسلام واقعی را مخدوش و نازیبا کرده است

سوال این است چرا مجمعی از اسلام شناسان و بزرگان دینی تشکیل نمی شود
تا با بررسی صحت و سقم احادیث را بررسی کرده و احادیث ضعیف و مغایر با عقل و قران را برای همیشه دور بریزند
تا هرفردی نتواند چه از روی دوستی یا روی دشمنی و عناد با دین اسلام
این احادیث را علم کرده و اذهان عمومی را نسبت به دین اسلام خراب کند؟

با نام و یاد دوست

سلام

یکی از کاربران سایت سوالی داشتند که مایل نبودند با آیدی خودشون مطرح شود

لذا با توجه به اهمیت موضوع، سوال ایشان ضمن حفظ امانت، جهت پاسخگویی توسط کارشناس محترم، با نام کاربری "مدیر ارجاع سؤالات" درج می شود:

با تشکر

در پناه قرآن و عترت پیروز و موفق باشید

سلامووقت همگی بخیر .
در سوره نساه آیه 66 داریم

وَلَوْ أَنَّا كَتَبْنَا عَلَيهِمْ أَنِ اقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ أَوِ اخْرُجُوا مِنْ دِيارِكُمْ مَا فَعَلُوهُ إِلَّا قَلِيلٌ مِنْهُمْ وَلَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُوا مَا يوعَظُونَ بِهِ لَكَانَ خَيرًا لَهُمْ وَأَشَدَّ تَثْبِيتًا(النساء/66)

اگر (همانند بعضي از امتهاي پيشين،) به آنان دستور مي‌داديم: «يکديگر را به قتل برسانيد»، و يا: «از وطن و خانه خود، بيرون رويد»، تنها عده کمي از آنها عمل مي‌کردند! و اگر اندرزهايي را که به آنان داده مي‌شد انجام مي‌دادند، براي آنها بهتر بود؛ و موجب تقويت ايمان آنها مي‌شد.

.
بنظرتون آیه ای صریح تر از این نیاز هست تا مطمئن بشیم بین عقلی که به ما میگه پدر و ومادر و خواهر و برادر و همسایه را نباید بکشیم و اینکه خدا ابراز تاسف میکنه که اگه همچنین دستوری داده میشد مسلمانان اجرا نمی کردن تضاد وجود نداره؟!

خواهش میکنم از جوابهایی مثل اینکه منظور "اقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ" جنگیدن هست و ... استفاده نکنید و به شعور هم احترام بذاریم.انقدر همه چیز رو توجیه میکنیم که بذهن ادم میرسه اگر خدا چه چیز از انسان خواسته بود منبق بر عقل توجیه نمیشد؟!!! واقعا برای لحضاتی هم که شده گارد دفاعی رو بذاریم کنار و مبتنی بر واقعیت پاسخگو باشیم.بنده هم بدنبال حقیقتم.نه کافر و مشرک و ضد خدا.

ویرایش : با توجه به ایرادات متعدد دوستان و بازگشت به نقطه صفر این برهان را بصورت جمع بندی مطرح میکنم.توضیحات تکمیلی را در پست ها میتوانید مشاهده بفرمایید.اگر نسبت به واژگان تخصصی مطرح شده آشنایی ندارید یا یک جستوی ساده در وب می توانید به یک آشنایی اجمالی برسید.

نکته مهم اینکه در این تاپیک بحث بصورت تخصصی پیش می رود. احساساتی نشوید.گارد نگیرید و متوجه باشید.

=========================================================================================================
موضوع سوال اینست که چرا از نظر قرآن اجرای یک عمل غیر عقلایی مبنای این قیاس بوده و چرا انجام این عمل(یعنی اطاعت محض بدون تعقل)برایمان بهتر است(لکان خیر لهم).

در هر نظام مبتنی بر آکسیوم (همانند اسلام) احکامی وجود دارند که عقل نمیتواند درباره درستی یا نادرستی آنها قضاوتی داشته باشد. نماز،روزه،حج،خمس و.... :شما اسم این تعریف را بگذارید فرا عقلی
اما این تنها یکی از حالات سه گانه برخورد عقل با یک مساله است .در صورتی که ما در مواجه عقل با یک پدیده سه حالت داریم:

2- 1- آنرا تایید میکند (مثل دروغ نگفتن.منطق نمیتواند اثبات کند که این حکم از طرف خدا امده است.اما می تواند با ارزش گذاری به آن آنرا تایید کند)
2-2- آنرا رد میکند (مثل همین خودکشی دست جمعی)
3-2- نمیتواند راجع به آن حکمی بدهد (مثل نماز روزه و .... )

ما با اولی و سومی مشکلی نداریم.زیرا تعیین صحت و سقم برخی از امور توسط عقل امکان پذیر نیست.و اینجاست که باید با ارسال یک رسول ، مردم را از وجود آن قوانین آگاه کرد.
مشکل اینجاست که ما با یک دستور فرا عقلی (حالت سوم) مواجه نیستیم.بلکه با یک پدیده ضدعقلی (دومی) مواجهیم

که باید سرانجام به یکی از دو جواب زیر و نه بیشتر برسیم:
1- دین در تضاد با عقل نیست.
2- دین در تضاد با عقل است.

پس میبینم که دین به هرکاری میتواند امر کند و وظیفه متدین اجرای آن است.اما دیگر نمی توان ادعا کرد دین با منطق و عقل سازگار است.

ادله تضاد گزاره با عقل :

این عمل همانطور که ذکر شد از دو ناحیه مخدوش است.
1-بدون دلیل مختصه یا عامه حکم
2-بدون اجرای حکم از روند صحیح

این فعل به مصداق عقل بخاطر 1 و 2 از لحاظ منطقی محکوم بوده و مردود است.